خداوند در قرآن کریم از شخصیتی ملقب به « ذوالقرنین » یاد کرده است که البته در مورد نام واقعی این فرد , میان مفسران و محققان اختلاف است. گرچه اکثر مفسران قرآن بی آنکه دلیل قانع کننده ای ارائه دهند مدعی هستند که مقصود قرآن از ذوالقرنین , اسکندر مقدونی بوده است. ولی مولانا ابوکلام آزاد – وزیر فرهنگ هند در دولت مهاتما گاندی - در کتاب فوق العاده مفیدی که تحت عنوان « ذوالقرنین یا کوروش کبیر » نگاشته است و دکتر ابراهیم باستانی پاریزی آنرا به فارسی برگردانده است , با برهان هایی انکار ناپذیر اثبات می کند که تنها کسی که میتواند مقصود قرآن از « ذوالقرنین » باشد کوروش کبیر است ولاغیر. ظاهراً دکتر باستانی پاریزی در هنگام ترجمه ی این کتاب , نسخه ای از آن را در اختیار موسسه ی دهخدا قرار داده اند و آنان نیز عیناً در لغتنامه وارد کرده اند ولی به گفته ی آقای باستانی , گویا کم لطفی کرده اند و نام مترجم را از قلم انداخته اند! به هر روی آنچه می خوانید خلاصه ای است از آن مطلب : هویت « ذوالقرنین » مذکور در قرآن بحثی است نفیس و مهم درباره ی یکی از مسائل تاریخی دشوار که محققان قدیم و جدید در آن متحیر بوده اند. در قرآن کریم ذکر پادشاهی باستانی موسوم به ذی القرنین آمده است. این پادشاه که بوده و در کجا ظهور کرده و چرا بدین لقب شگفت انگیز ملقب شده است؟ آیا براستی پادشاهی که بدین لقب نامیده شده وجود داشته است یا کلمه خرافی و یکی از اساطیر اولین است ؟ این مسائل و بسیاری از پرسشهای دیگر پیرامون این مسئله هست و در طی قرون و اعصار گذشته خاطر دانشمندان و محققان را به خود مشغول کرده است. لیکن هیچ پاسخ مقنعی بدان نداده اند. اما بحثی که ما به نشر آن آغاز کرده ایم می پنداریم این مشکل را به طور قطع حل کرده و پرده از هویت ذی القرنین برداشته و به همه ی پرسشهای وابسته بدان پاسخ داده است.در سوره ی کهف ضمن چند آیه نام شخصی از تاریخ قدیم آمده است که وی به ذی القرنین ملقب است و آن آیات این است : « و یسبلونک عن ذی القرنین قل سأتلوا علیکم منه ذکراً. انا مکنا له فی الارض و آتیناه من کل شیء سببا. فاتبع سببا حتی اذا بلغ مغرب الشمس وجدها تغرب فی عین حمثة و وجد عندها قوما. قلنا یا ذاالقرنین اما ان تعذب و اما ان تتخذ فیهم حسنا. قال اما من ظلم فسوف نعذبه ثم یردالی ربه فیعذبه عذابا نکراً و اما من آمن و عمل صالحاً فله جزاء الحسنی و سنقول له من امرنا یسراً ثم اتبع سببا حتی اذا بلغ مظلع الشمس وجده تطلع علی قوم لم نجعل لهم من دونها ستراً. کذلک و قد احطنا بما لدیه خبراً. ثم اتبع سببا. حتی اذا بلغ بین السدین وجد من دونهما قوماً لایکادون یفقهون قولاً. قالوا یا ذاالقرنین ان یأجوج و مأجوج مفسدون فی الارض فهل نجعل لک خرجا علی ان تجعل بیننا و بینهم سداً. قال ما مکنی فیه ربی خیر فاعینونی بقوة اجعل بینکم و بینهم ردما. آتونی زبر الحدید حتی اذا ساوی بین الصدفین ,. قال انفخوا حتی اذا جعله ناراً قال آتونی افرغ علیه قطرا. فما اسطاعوا ان یظهروه و ما استطاعوا له نقباً. قال هذا رحمة من ربی فاذا جاء وعد ربی جعله دکاء وکان وعد ربی حقاً »
